Vào ngày 11 tháng 10, thị trường tiền mã hóa đã ghi nhận một cú lao dốc chưa từng có. Chỉ trong một giờ, hàng trăm tỷ đô la Mỹ giá trị thị trường đã bị xóa sạch. Sự kiện này trở thành một trong những biến động lớn nhất trong lịch sử crypto. Theo ước tính từ các chuyên gia, tổng giá trị các lệnh thanh lý trong ngày đạt từ 25 đến 30 tỷ đô la Mỹ.
Gần đây, Evgeny Gaevoy – CEO Wintermute, đơn vị tạo lập thị trường hàng đầu – lần đầu tiên đưa ra phân tích về vụ sụt giảm 1011 trên podcast The Block, chia sẻ quan điểm cá nhân về sự kiện này.
Gaevoy nhận định, chuỗi tin tức liên quan đến Trump có thể đã khởi phát hiệu ứng dây chuyền dẫn đến làn sóng thanh lý. Đặc biệt, cơ chế ADL (Auto-Deleveraging, tự động giảm đòn bẩy) của các sàn giao dịch đã bị kích hoạt bất ngờ trong trạng thái thị trường biến động mạnh, buộc đóng vị thế ở các mức giá phi lý.
Anh chia sẻ: “Khi thị trường giao dịch ở mức 1 đô la, chúng tôi bị đóng vị thế bán cưỡng ép ở mức 5 đô la. Điều này hoàn toàn vô lý.”
Gaevoy kêu gọi các sàn giao dịch nâng cao minh bạch trong việc thực hiện ADL, bằng cách công khai thuật toán xác định giá và thứ tự ưu tiên, đồng thời cảnh báo nếu thiếu minh bạch sẽ làm suy giảm niềm tin vào thị trường.
Đêm xảy ra sự cố, nhiều nền tảng giao dịch rơi vào tình trạng tắc nghẽn và chậm trễ rút tiền. Ngoài vấn đề ADL, thách thức về thanh khoản cũng đóng vai trò lớn trong biến động này. Gaevoy cho biết, các đơn vị tạo lập thị trường xuyên sàn gặp khó khi tài sản bị kẹt giữa các nền tảng, khiến họ không thể đặt lệnh hoặc chuyển quỹ. Họ buộc phải đứng ngoài thị trường.
Gaevoy cũng cho rằng, nếu có cơ chế ngắt mạch (Circuit Breaker), nhà đầu tư sẽ hạn chế được nguy cơ bị thanh lý dây chuyền. Tài chính truyền thống đã áp dụng cơ chế này từ lâu. Thị trường crypto vẫn thiếu lớp bảo vệ đó. Khi giá biến động mạnh, giao dịch nên tạm ngừng hoặc chuyển sang mô hình đấu giá. Gaevoy nhấn mạnh các sàn lớn cần hợp tác triển khai các hệ thống như vậy để tăng khả năng chống chịu cho thị trường.
Nhìn về tương lai, Gaevoy dự báo vốn sẽ tiếp tục đổ mạnh vào các tài sản chủ lực như BTC, ETH và SOL, trong khi thanh khoản của altcoin và meme coin sẽ giảm sâu. Biên độ biến động thấp của Bitcoin và Ethereum phản ánh sự trưởng thành của thị trường, củng cố ổn định lâu dài cho các tài sản chủ lực.
Đăng ký tìm hiểu thêm về Web3 tại: https://www.gate.com/
Sự kiện 1011 đã cho thấy những điểm yếu nền tảng của thị trường crypto, đồng thời nhấn mạnh bài học cốt lõi: Sự ổn định của thị trường trong điều kiện cực đoan phụ thuộc trực tiếp vào hạ tầng sàn giao dịch, cơ chế ADL và quản lý thanh khoản. Hệ sinh thái crypto cần tăng cường minh bạch và kiểm soát rủi ro để phát triển bền vững.