“Chủ tịch trong bóng tối” của Fed Kevin Hassett: Ôn hòa, thân thiện với crypto và là “con rối của Trump”

Tác giả: Zen, PANews

Khi Trump nhiều lần ám chỉ công khai rằng ông đã quyết định người kế nhiệm Chủ tịch Fed tiếp theo, Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia (NEC) của Nhà Trắng, Kevin Hassett, đã được các phương tiện truyền thông lớn và thị trường dự đoán coi là một trong những ứng viên có khả năng thay thế Powell nhất.

Xung quanh ông là ba câu chuyện đan xen: một nhà kinh tế bảo thủ điển hình của Đảng Cộng hòa, một quan chức có lợi ích thực chất và giao thoa chính sách với tài sản mã hóa, và một ứng viên được một số phương tiện truyền thông gắn mác “chủ tịch Fed trong bóng tối của Trump” trong cuộc tranh cãi về “tính độc lập của Fed”.

Hassett đã đi đến “sân khấu chủ tịch tiếp theo” như thế nào?

Sinh năm 1962 tại Greenfield, Massachusetts, Hassett là một học giả kinh tế vĩ mô dòng chính tiêu biểu của Đảng Cộng hòa. Ông lấy bằng cử nhân kinh tế tại Swarthmore College, sau đó lấy bằng thạc sĩ và tiến sĩ kinh tế tại Đại học Pennsylvania.

Giai đoạn đầu sự nghiệp học thuật, ông từng giảng dạy tại Trường Kinh doanh Columbia và là nhà kinh tế cao cấp của Hội đồng Thống đốc Fed, chuyên về chính sách vĩ mô và tài khóa. Trong lĩnh vực think tank, ông làm việc lâu dài tại Viện Doanh nghiệp Mỹ (AEI) theo khuynh hướng bảo thủ, giữ vai trò trưởng nhóm nghiên cứu chính sách kinh tế, có ảnh hưởng lớn về cải cách thuế, thuế doanh nghiệp và thị trường vốn.

Ở khía cạnh công chúng, tác phẩm nổi bật đầu tiên của ông là đồng tác giả với nhà báo bảo thủ James K. Glassman cuốn “Dow 36,000”, trong đó vào đỉnh bong bóng Internet năm 1999 đã cho rằng định giá thị trường vẫn còn “bị đánh giá thấp nghiêm trọng”. Nhận định này sau đó bị thị trường “phản bác”, nhưng lại khiến ông nổi tiếng trong giới kinh tế bảo thủ.

Trước khi vào Nhà Trắng, Hassett đã nhiều lần tư vấn chính sách kinh tế cho các ứng viên tổng thống Đảng Cộng hòa, bao gồm nhóm tranh cử của McCain năm 2000 và 2008, Bush “con” năm 2004 và Romney năm 2012. Năm 2017, Trump bổ nhiệm ông làm Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế Tổng thống (CEA), trong thời gian này ông thường xuyên công khai bảo vệ chính sách giảm thuế và công nghiệp của Trump, nhấn mạnh giảm thuế sẽ thúc đẩy chi tiêu vốn doanh nghiệp và tăng lương. Giữa năm 2019, ông rời vị trí Chủ tịch CEA, ngay sau đó làm học giả thỉnh giảng tại Viện Hoover, tiếp tục lên tiếng về chính sách thuế và kinh tế vĩ mô.

Trong đại dịch năm 2020, Hassett được Trump mời trở lại Nhà Trắng làm cố vấn kinh tế cấp cao, tham gia tính toán tác động kinh tế của đại dịch và chiến lược tái khởi động. Hassett trước đó không có kinh nghiệm về dịch tễ học, nhưng một số mô hình dự báo dịch của ông được đội ngũ Trump xem là chỉ dẫn quan trọng. Tuy nhiên, mô hình của Hassett lại trái ngược với đánh giá của các chuyên gia y tế công cộng, bị giới học thuật và bình luận viên chỉ trích mạnh mẽ.

Cuối năm 2024, sau khi Trump thắng cử công bố rằng nhiệm kỳ hai sẽ do Hassett giữ chức Giám đốc NEC, chịu trách nhiệm điều phối chính sách kinh tế của Nhà Trắng. Từ ngày 20/1/2025, ông chính thức tiếp nhận vị trí này, trở thành “trục” kinh tế hàng đầu trong nội bộ Nhà Trắng và là đầu mối giao tiếp với Bộ Tài chính, Fed.

Đầu nhiệm kỳ hai, chính quyền Trump đã liên tục phát tín hiệu “không định giữ Powell” và bắt đầu để Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent dẫn dắt việc tìm kiếm ứng viên chủ tịch tiếp theo. Đến mùa thu 2025, nhiều ứng viên như cựu thành viên Hội đồng Fed Kevin Warsh, thành viên đương nhiệm Christopher Waller, Michelle Bowman và lãnh đạo BlackRock Rick Rieder đã xuất hiện trong danh sách.

Sang quý IV, cuộc đua ứng viên dần sáng tỏ—Hassett sẽ nổi bật trong “vòng chung kết” này. Lý do chính khiến Hassett được Trump ưu ái là ông đáp ứng hai tiêu chí dùng người của Trump: trung thành, được thị trường công nhận.

Tính đến ngày 5/12, trên các nền tảng thị trường dự đoán như Polymarket, xác suất Hassett đắc cử khoảng 75%; các hãng tin lớn như Bloomberg cũng dẫn nguồn tin cho biết Hassett đã trở thành “ứng viên số một” thay thế Powell. Bản thân Trump cũng nhiều lần công khai cho biết đã quyết định, sẽ chính thức công bố vào đầu năm 2026 và nhiều lần nêu tên khen ngợi Hassett trong các cuộc phỏng vấn.

Trước khi đề cử chính thức được công bố, bên ngoài thậm chí đã bắt đầu gọi Hassett là “chủ tịch Fed trong bóng tối 5 tháng tới” (shadow Fed Chair). Bởi thị trường tin rằng ông gần như chắc chắn sẽ kế nhiệm, nên trong nửa năm tới, mỗi phát ngôn công khai của ông đều có thể bị xem là dự báo trước lập trường của Fed.

Cố vấn Coinbase, nắm giữ cổ phiếu, thân thiện với ngành tiền mã hóa

Đối với ngành tài sản số, so với các chủ tịch Fed trước đây và các ứng viên khác, “liên hệ thực chất” của Hassett với ngành là điều cộng đồng quan tâm nhất, cả về chính sách lẫn tài sản cá nhân.

Năm 2021, quỹ phòng hộ tài sản số One River Digital Asset Management công bố thành lập “Hội đồng tư vấn học thuật và quản lý”, trong đó Hassett là thành viên chủ chốt. Vai trò này tuy không tham gia giao dịch cụ thể, nhưng cho thấy từ năm 2021, Hassett đã chính thức kết nối với hoạt động quản lý quỹ tài sản số với tư cách cố vấn. Trong quá trình này, ông cũng được xem là cầu nối quan trọng giữa kinh tế vĩ mô truyền thống và tài sản mã hóa mới nổi.

Năm 2023, Coinbase mua lại một phần mảng quản lý tài sản của One River, đồng thời cải tổ thành Hội đồng tư vấn học thuật và quản lý tài sản Coinbase dựa trên khung cũ, nhờ vậy Hassett trở thành cố vấn Coinbase. Hassett cũng là “nhà đầu tư” của Coinbase, tháng 6/2025, với tư cách quan chức cấp cao Nhà Trắng, Hassett đã nộp báo cáo công khai tài sản lên Văn phòng Đạo đức Chính phủ, báo cáo rằng ông sở hữu cổ phiếu Coinbase Global (COIN) trị giá từ 1 triệu đến 5 triệu USD.

Ngay khi nhậm chức, Trump đã ký hàng loạt sắc lệnh hành pháp. Trong đó, Sắc lệnh 14178 “Tăng cường vị thế lãnh đạo của Mỹ trong lĩnh vực công nghệ tài chính số” vừa bãi bỏ các sắc lệnh liên quan đến tài sản số thời Biden, vừa cấm Mỹ phát hành CBDC, đồng thời thành lập “Nhóm công tác thị trường tài sản số của Tổng thống”, chịu trách nhiệm đưa ra khuyến nghị chính sách về tài sản mã hóa, stablecoin, cấu trúc thị trường, bảo vệ người tiêu dùng và “dự trữ tài sản số quốc gia” trong vòng 180 ngày. Nhóm này do Cố vấn đặc biệt về AI và tài sản số Nhà Trắng David Sacks đứng đầu, nhưng về mặt hành chính thuộc hệ thống NEC, do Hassett điều phối và chỉ đạo.

Báo cáo đầu tiên của nhóm công tác công bố vào mùa hè đã đề xuất một loạt kiến nghị cho khung quản lý tài sản số của Mỹ—bao gồm cách ngân hàng nắm giữ và quản lý rủi ro tài sản số, tăng cường minh bạch và tuân thủ với stablecoin, rà soát quy tắc thuế và chống rửa tiền liên quan đến tài sản số, cũng như các phương án khả thi cho dự trữ tài sản số quốc gia. Trong quá trình này, Hassett được xem là “người thúc đẩy chủ chốt chương trình nghị sự tài sản số của Nhà Trắng”, khi nội bộ phối hợp với Bộ Tài chính, SEC, CFTC và Bộ Tư pháp, ông có xu hướng thúc đẩy “chính sách thân thiện tương đối, nhưng nhấn mạnh tuân thủ” đối với tài sản số.

So với chi tiết kỹ thuật, Hassett trong các phát ngôn công khai thiên về góc độ kinh tế vĩ mô và chính trị hơn. Bên ngoài xếp ông vào nhóm “thân thiện với tiền mã hóa”, cho rằng ông xem tài sản số là một phần đổi mới tài chính và cạnh tranh địa chính trị của Mỹ, mong muốn Mỹ giữ vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực này.

“Chủ tịch bóng tối” theo trường phái ôn hòa, hay là con rối của Trump?

Tranh cãi lớn nhất về Hassett không chỉ là ông “thân thiện với tiền mã hóa”, mà còn là liệu ông có trở thành cánh tay nối dài ý chí của Trump trong chính sách tiền tệ, làm suy yếu tính độc lập của Fed hay không.

Từ các phát ngôn gần đây và cách thị trường diễn giải, Hassett được các định chế lớn xem là ứng viên nghiêng về trường phái ôn hòa (dovish). Nhiều nhà đầu tư trái phiếu và tổ chức Phố Wall đã bày tỏ lo ngại với Bộ Tài chính Mỹ, cho rằng nếu Hassett làm chủ tịch, ông có thể “tích cực thúc đẩy cắt giảm lãi suất” hơn, dù lạm phát vẫn cao hơn mục tiêu 2%, vì ông đồng thuận mạnh mẽ với Trump về yêu cầu “cắt giảm lãi suất nhanh, mạnh hơn”.

Hassett từng công khai cho rằng “không thấy lý do thuyết phục để dừng cắt giảm lãi suất hiện nay”, đồng thời giảm nhẹ áp lực lạm phát do thuế quan, cho rằng có thể bù đắp bằng tăng trưởng lâu dài và các biện pháp cơ cấu. Theo phân loại truyền thống “diều hâu/bồ câu”, Hassett rõ ràng nghiêng nhiều về phía “chấp nhận giảm lãi suất nhanh, sâu hơn dù lạm phát cao”, đây cũng là lý do khiến nhiều thành viên thị trường trái phiếu thận trọng thậm chí lo lắng về ông.

Nhiều hãng tin nước ngoài nhận định, dù là ứng viên nào, Trump chú trọng nhất là người đó có trung thành với mình để thực hiện yêu cầu Fed cắt giảm lãi suất hay không. Thú vị là, giữa nghi vấn “có trở thành con rối của Trump không”, bản thân Hassett nhiều lần nhấn mạnh tầm quan trọng của tính độc lập của Fed trong các cuộc phỏng vấn.

Tháng 9/2025, trong một chương trình của CBS, ông bị hỏi thẳng: trong một cuộc khảo sát, đa số cử tri Cộng hòa muốn Fed “làm theo ý Trump”, số ít ủng hộ hoàn toàn độc lập, ông chọn bên nào? Hassett trả lời sẽ 100% chọn chính sách tiền tệ phải hoàn toàn độc lập với ảnh hưởng chính trị, kể cả từ Tổng thống Trump. Ông cũng cảnh báo, lịch sử cho thấy các quốc gia để lãnh đạo chính trị kiểm soát ngân hàng trung ương thường dẫn đến lạm phát tăng vọt và người tiêu dùng chịu thiệt hại.

Tuy nhiên, trong cùng cuộc phỏng vấn, Hassett cũng bày tỏ đồng tình với quan điểm của Bộ trưởng Tài chính Bessent về “nên xem xét lại toàn diện Fed, bao gồm phạm vi nhiệm vụ và mô hình nghiên cứu”, đồng thời cho biết nếu sau này làm chủ tịch, ông cũng “sẵn sàng thực thi tầm nhìn này”. Tức là, một mặt ông nhấn mạnh tính độc lập hình thức, mặt khác lại ủng hộ một loạt chủ trương “tái định hình vai trò Fed” do chính quyền Trump khởi xướng—điều này cũng để ngỏ khả năng giải thích cho bên ngoài.

Về câu hỏi liệu có trở thành “công cụ của Trump” hay không, có phân tích cho rằng, Hassett từng ủng hộ thuế carbon, mở rộng nhập cư và tự do thương mại—những lập trường kinh tế bảo thủ dòng chính điển hình—nhưng sau thời gian dài làm việc với Trump, ông dần chuyển sang ủng hộ thuế quan, chính sách nhập cư cứng rắn và các chủ đề kinh tế mang màu sắc chính trị rõ nét hơn; nếu một “cố vấn kinh tế rất chính trị hóa” như vậy nắm Fed, tính độc lập của ngân hàng trung ương sẽ bị thử thách thực chất.

Chuyện tương lai khó đoán định, nhưng chắc chắn việc Hassett có chiều theo yêu cầu “cắt giảm lãi suất mạnh hơn” của Trump trong các quyết định cụ thể hay không vẫn phụ thuộc vào một số ràng buộc: diễn biến thực tế của lạm phát và việc làm, hành vi bỏ phiếu của các thành viên Hội đồng Fed và chủ tịch Fed khu vực, cũng như mức độ thị trường tài chính dung nạp lạm phát tiềm ẩn và tính bền vững tài khóa.

Đối với thị trường tài sản số, dù chủ tịch mới có thân thiện với tài sản số thì ảnh hưởng trực tiếp của ông vẫn tập trung ở hai mặt: một là môi trường tiền tệ tổng thể như lãi suất, thanh khoản; hai là thái độ trước các rủi ro ổn định tài chính liên quan đến tài sản số, chẳng hạn ngân hàng nắm giữ tài sản số, kết nối giữa stablecoin và hệ thống thanh toán…

Theo lời Trump tại cuộc họp nội các Nhà Trắng đầu tháng này, đề cử chủ tịch Fed kế tiếp sẽ được công bố vào đầu năm 2026. Dù kết quả chính thức chưa công khai, nhưng Kevin Hassett đã sớm đứng dưới ánh đèn sân khấu, thị trường cũng bắt đầu soi chiếu từng lời nói của ông bằng tiêu chuẩn “chủ tịch tiếp theo”, sẵn sàng cho một chủ tịch có thể “ôn hòa hơn”, hiểu về tài sản mã hóa hơn.