Quan sát đường đua RWA: Phân tích so sánh các dự án cho vay on-chain

Có nhu cầu bổ sung giữa hệ sinh thái tiền điện tử và tài chính truyền thống. Mặc dù cơ sở hạ tầng vẫn chưa hoàn thiện, nhưng sự kết hợp của hai bên hiện vẫn có thể giải quyết một số vấn đề thực tiễn.

Việc chỉ đơn thuần áp dụng công nghệ blockchain không thể giải quyết vấn đề phân tách quyền tư pháp. Hiện tại, dịch vụ cho vay RWA chưa thể mang lại lợi thế không cần tin cậy vào tài chính truyền thống, mà ngược lại, lại làm cho rủi ro vi phạm hợp đồng của tài chính truyền thống được truyền sang blockchain. Trong bối cảnh không thể đạt được độ tin cậy hoàn toàn, một số dự án cố gắng vượt qua những trở ngại trong ngành bằng cách áp dụng phương thức tin cậy từ nhiều bên, đây là một sự đổi mới trong kinh doanh hiếm thấy.

Tiêu chí tham gia vẫn theo mô hình truyền thống. Không cần giấy phép là đặc điểm không phải của RWA. Quyền cấp phép là quyền lực quản trị quan trọng, một số dự án thuộc về đội ngũ, một số thực hiện qua quản trị token. Mức độ phi tập trung của quyền quản trị là một trong những điểm đột phá hiếm hoi trong hoạt động cho vay RWA.

Mặc dù RWA có những thiếu sót, nhưng quy mô thị trường vẫn đáng kể.

Bối cảnh

Một xu hướng mới trong lĩnh vực blockchain và tiền điện tử là sử dụng tài sản thế giới thực để mở rộng tín dụng on-chain. Điều này liên quan đến việc sử dụng công nghệ blockchain để tạo ra đại diện kỹ thuật số cho các tài sản vật chất như bất động sản, hàng hóa hoặc tác phẩm nghệ thuật, và sử dụng các tài sản kỹ thuật số này làm tài sản thế chấp để cấp phát khoản vay on-chain. Người vay có thể nhận tín dụng một cách thuận tiện và chi phí thấp hơn so với khoản vay truyền thống, trong khi người cho vay có thể kiếm lãi suất bằng cách cung cấp thanh khoản cho thị trường. Cách tiếp cận này hứa hẹn sẽ làm cho việc tiếp cận tín dụng trở nên dân chủ hơn và bao trùm hơn, đặc biệt là có thể phục vụ cho các nhóm khó tiếp cận dịch vụ tài chính truyền thống. Thêm vào đó, việc sử dụng tài sản vật chất làm tài sản thế chấp có thể giúp thị trường tín dụng on-chain ổn định hơn, ít bị ảnh hưởng bởi sự biến động và đầu cơ có thể xảy ra trong việc cho vay tiền điện tử.

Tóm tắt thị trường trái phiếu toàn cầu truyền thống

Thị trường trái phiếu truyền thống có lịch sử lâu dài, có thể truy nguyên đến thế kỷ 17 khi Công ty Đông Ấn Hà Lan phát hành trái phiếu để tài trợ cho các hoạt động thương mại. Kể từ đó, thị trường tài chính đã phát triển đáng kể, trái phiếu dần trở thành công cụ huy động vốn quan trọng của các cơ quan như chính phủ, doanh nghiệp.

Thị trường trái phiếu truyền thống hiện đại có thể được tóm tắt là một mạng lưới mua và bán toàn cầu phi tập trung, trong đó giao dịch được thực hiện bởi những người vay tìm kiếm vốn phát hành chứng khoán nợ. Thị trường rất đa dạng, các bên phát hành trái phiếu bao gồm chính phủ, công ty, cơ quan đô thị, và có thể được phân loại thêm dựa trên thời hạn, xếp hạng tín dụng, mệnh giá tiền tệ, v.v.

Tóm tắt tình hình thị trường

Theo dữ liệu của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế, tính đến năm 2021 quy mô thị trường trái phiếu truyền thống rất lớn, với khoảng 123 triệu tỷ USD trái phiếu chưa thanh toán. Thị trường phân bố rất toàn cầu, việc phát hành và giao dịch trái phiếu chủ yếu diễn ra tại các trung tâm tài chính lớn như New York, London, Tokyo, Hong Kong và các thị trường khu vực khác trên thế giới.

Năm 2020, Mỹ và Nhật Bản chiếm gần một nửa tổng lượng phát hành trái phiếu toàn cầu, trong khi Tây Âu và Trung Quốc chiếm khoảng một phần tư. Điều này phản ánh vị thế thống trị của các nước phát triển trên thị trường, với hệ thống tài chính trưởng thành, vốn dồi dào và môi trường chính trị kinh tế ổn định hấp dẫn đối với người vay.

So với trước đây, tỷ lệ của các nước đang phát triển trên thị trường trái phiếu truyền thống là khá nhỏ, một phần do cơ sở hạ tầng tài chính tương đối yếu và môi trường chính trị kinh tế không ổn định. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, sự tham gia của các thị trường mới nổi đã tăng lên, các phát hành từ các nước như Brazil, Mexico, Indonesia đã trở nên hoạt động hơn trên thị trường.

Mặc dù vậy, sự phân bố của thị trường trái phiếu truyền thống vẫn có sự khác biệt đáng kể. Theo dữ liệu từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế, các nước đang phát triển chỉ chiếm khoảng 20% tổng lượng trái phiếu phát hành toàn cầu, mặc dù chúng đại diện cho khoảng một phần ba dân số thế giới và một phần quan trọng trong tăng trưởng kinh tế toàn cầu.

Một yếu tố gây ra những chênh lệch này là cái gọi là "chênh lệch lãi suất", tức là sự khác biệt lãi suất giữa các nước phát triển và các nước đang phát triển. Lãi suất ở các nước phát triển thường thấp hơn, phản ánh hệ thống tài chính mạnh mẽ hơn và môi trường chính trị - kinh tế ổn định của họ. Điều này khiến cho các nước đang phát triển khó cạnh tranh trên thị trường trái phiếu truyền thống, vì họ phải cung cấp lãi suất cao hơn để thu hút nhà đầu tư.

Cấu trúc dọc của thị trường trái phiếu

Cơ sở hạ tầng tài chính của thị trường trái phiếu truyền thống bao gồm một loạt các bên tham gia như nhà phát hành, nhà bảo lãnh, nhà giao dịch và nhà đầu tư. Quy trình phát hành trái phiếu thường bao gồm các bước chọn loại và cấu trúc trái phiếu, xác định lãi suất hoặc phiếu mua hàng và tìm kiếm người mua cho trái phiếu. Nhà phát hành có thể hợp tác với nhà bảo lãnh, để nhà bảo lãnh giúp quảng bá và bán trái phiếu cho nhà đầu tư, hoặc có thể phát hành trái phiếu trực tiếp cho công chúng thông qua phát hành công khai.

Sau khi phát hành trái phiếu, thường sẽ được giao dịch trên thị trường thứ cấp, nhà đầu tư có thể mua bán trái phiếu dựa trên giá trị thị trường, giá trị thị trường được xác định bởi một loạt các yếu tố như rủi ro tín dụng của trái phiếu, tính thanh khoản và lãi suất hiện hành. Giá thị trường của trái phiếu cũng bị ảnh hưởng bởi đường cong lợi suất, đường cong lợi suất phản ánh mối quan hệ giữa lợi suất trái phiếu và ngày đáo hạn, cũng như các yếu tố kinh tế vĩ mô khác như lạm phát và chính sách tiền tệ.

Thị trường trái phiếu truyền thống từ lâu đã đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tăng trưởng và phát triển kinh tế, cung cấp nguồn tài chính đáng tin cậy cho nhiều dự án và sáng kiến. Tuy nhiên, thị trường cũng phải đối mặt với một loạt thách thức và hạn chế, chẳng hạn như rủi ro vỡ nợ của người vay, sự phức tạp của một số cấu trúc trái phiếu và khả năng có sự biến động của thị trường. Do đó, mọi người ngày càng quan tâm đến các mô hình tài chính thay thế, chẳng hạn như các nền tảng cho vay dựa trên blockchain sử dụng tài sản thế giới thực làm tài sản thế chấp.

Thách thức của khoản vay truyền thống

Tín dụng tài chính truyền thống đang đối mặt với nhiều thách thức, những thách thức này đã thúc đẩy sự gia tăng nhu cầu về các giải pháp cho vay dựa trên công nghệ blockchain. Các thách thức chính bao gồm:

1. Chi phí giao dịch cao: Tín dụng tài chính truyền thống thường liên quan đến nhiều trung gian, mỗi trung gian đều nhận hoa hồng từ giao dịch. Điều này có thể dẫn đến chi phí giao dịch cao, khiến người vay khó khăn hơn trong việc tiếp cận tín dụng, đồng thời cũng làm cho người cho vay khó tạo ra đủ lợi nhuận.

2. Thiếu tính minh bạch: Các khoản vay tài chính truyền thống có thể thiếu tính minh bạch, người vay thường không rõ ràng về các điều khoản cụ thể của khoản vay và các chi phí liên quan. Điều này có thể dẫn đến việc cả hai bên vay và cho vay thiếu lòng tin, khó có thể xây dựng mối quan hệ lâu dài.

3. Quy trình chậm chạp và kém hiệu quả: Các khoản vay tài chính truyền thống thường tiến triển chậm và hiệu quả thấp, người vay thường cần cung cấp nhiều tài liệu và trải qua quy trình phê duyệt kéo dài. Điều này đặc biệt khó khăn đối với các doanh nghiệp nhỏ và cá nhân có nguồn lực hạn chế.

4. Cơ hội tín dụng hạn chế: Các khoản vay tài chính truyền thống có thể bị ảnh hưởng bởi cơ hội tín dụng hạn chế, đặc biệt là ở các nước đang phát triển hoặc đối với những cá nhân và doanh nghiệp có hồ sơ tín dụng hạn chế. Điều này có thể khiến các nhóm này khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn cần thiết cho sự phát triển.

Những thách thức này đã thúc đẩy sự gia tăng nhu cầu về các giải pháp cho vay dựa trên blockchain, những giải pháp này cung cấp các lợi ích như minh bạch hơn, chi phí giao dịch thấp hơn và quy trình nhanh chóng, hiệu quả hơn. Khi công nghệ blockchain tiếp tục trưởng thành và phát triển, chúng ta rất có thể sẽ thấy sự đổi mới liên tục trong lĩnh vực này, các nhà phát triển và doanh nhân sẽ tận dụng những lợi thế độc đáo của công nghệ blockchain để tạo ra các sản phẩm và dịch vụ cho vay đổi mới.

Cho vay blockchain được đảm bảo bằng tài sản thực

DeFi đại diện cho một sự chuyển biến quan trọng trong hệ thống tài chính truyền thống, cung cấp khả năng tiếp cận, tính minh bạch và hiệu quả cao hơn. Khi công nghệ tiếp tục phát triển và trưởng thành, chúng ta có thể mong đợi thấy sự đổi mới liên tục trong lĩnh vực này, với sự ra mắt của các sản phẩm và dịch vụ sáng tạo nhằm đáp ứng nhu cầu của người dùng toàn cầu.

Định nghĩa và đặc điểm của vay mượn tài sản thực trên chuỗi khối

Vay mượn trên chuỗi tài sản thực tế ( RWA ) liên quan đến việc sử dụng công nghệ chuỗi khối để tạo ra các đại diện kỹ thuật số của tài sản vật chất như bất động sản, hàng hóa hoặc nghệ thuật, và sử dụng những tài sản này làm tài sản thế chấp để phát hành khoản vay hoặc các hình thức tín dụng khác. Loại hình vay này thường được gọi là "vay hỗ trợ tài sản", có các đặc điểm chính sau:

Đầu tiên, sự ổn định. Việc sử dụng RWA cung cấp một nền tảng ổn định và đáng tin cậy hơn cho việc định giá các sản phẩm và dịch vụ tài chính dựa trên blockchain, giúp giảm rủi ro và tăng cường sự ổn định của hệ sinh thái blockchain. Điều này là do RWA được hỗ trợ bởi các tài sản hữu hình có giá trị nội tại và liên kết với dòng tiền trong thế giới thực, làm cho nó ít bị biến động và đầu cơ hơn so với việc cho vay hoàn toàn dựa trên tiền điện tử.

Thứ hai, tính phổ cập. Các khoản vay blockchain RWA có thể làm cho việc tiếp cận tín dụng trở nên dân chủ hơn và phổ cập hơn, đặc biệt là đối với những nhóm khó tiếp cận dịch vụ tài chính truyền thống. Điều này là bởi vì RWA có thể được sử dụng làm tài sản thế chấp để phát hành các khoản vay và hình thức tín dụng khác dễ dàng hơn và với chi phí thấp hơn so với các khoản vay truyền thống.

Thứ ba, tính minh bạch. Việc sử dụng công nghệ blockchain có thể cải thiện tính minh bạch và khả năng tiếp cận trong quá trình cho vay, vì tất cả các giao dịch đều được ghi lại trên sổ cái công cộng để tất cả người tham gia xem. Điều này giúp giảm nguy cơ gian lận và nâng cao niềm tin giữa các bên cho vay và người vay.

Nói chung, cho vay blockchain kết hợp với tài sản thực có khả năng thay đổi hoàn toàn ngành cho vay bằng cách cải thiện khả năng tiếp cận, tính ổn định và tính minh bạch của tín dụng. Cơ chế mới sẽ giảm thiểu rủi ro cho tất cả các bên tham gia.

Lợi thế của cho vay trên chuỗi so với cho vay truyền thống

Việc sử dụng khoản vay blockchain với tài sản thực đại diện cho một sự cải tiến đáng kể so với mô hình cho vay truyền thống ở một số khía cạnh chính:

Đầu tiên, một trong những sự khác biệt nổi bật nhất là khả năng tiếp cận quốc tế và tính toàn vẹn của thị trường toàn cầu. Khác với việc cho vay truyền thống thường bị giới hạn bởi địa lý và ràng buộc quy định, cho vay trên chuỗi có sẵn cho các bên cho vay ở bất kỳ nơi nào trên thế giới. Điều này là do cho vay trên chuỗi hoạt động trên một mạng lưới phi tập trung, không bị ràng buộc bởi vị trí địa lý hay quyền tài phán cụ thể nào. Do đó, việc kết hợp tài sản thực với khoản vay trên chuỗi có thể cung cấp cho các bên cho vay nhiều sự linh hoạt hơn và cơ hội tiếp cận vốn, điều mà có thể không đạt được qua các kênh truyền thống.

Ngoài khả năng tiếp cận quốc tế đã đề cập, việc kết hợp tài sản thực với cho vay blockchain còn cung cấp thêm khả năng tiếp cận các công cụ tài chính tiền điện tử. Một ví dụ là các chứng chỉ phát hành từ dự án cho vay RWA có thể được tái tài trợ bởi các dự án DeFi khác. Điều này tạo ra một hệ sinh thái cho vay liên kết hơn, cho phép người vay có thể huy động vốn từ nhiều nguồn hơn. Hơn nữa, hoạt động trên chuỗi có thể được coi là bằng chứng cho hệ thống danh tính dựa trên DeFi (DID) và hệ thống tín nhiệm. Điều này có nghĩa là hành vi và lịch sử hoàn trả của người vay có thể được theo dõi và sử dụng để xây dựng niềm tin và uy tín trong hệ sinh thái DeFi. Cuối cùng, cho vay blockchain cũng có thể mang lại sự linh hoạt lớn hơn cho người vay, vì họ có thể chọn các tài sản cho vay có mức độ rủi ro khác nhau dựa trên sở thích rủi ro cá nhân và mục tiêu đầu tư.

Cuối cùng, cho vay tài sản thực trên chuỗi blockchain có đặc điểm là sự đồng thuận và dân chủ. Đặc điểm phi tập trung của cho vay trên blockchain có nghĩa là tất cả các bên tham gia trong mạng lưới đều có quyền phát biểu trong quá trình ra quyết định. Điều này tương phản rõ rệt với cho vay truyền thống, thường được kiểm soát bởi một số ít tổ chức hoặc cá nhân, quyết định ai có thể vay và với lãi suất nào. Trong cho vay blockchain, các quyết định về điều kiện vay và lãi suất được đưa ra thông qua một quá trình dựa trên sự đồng thuận, đảm bảo rằng tất cả các bên tham gia đều có tiếng nói trong quá trình cho vay. Cách cho vay dân chủ này giúp tăng cường tính minh bạch và công bằng, đồng thời có thể giảm thiểu những rủi ro về thành kiến và phân biệt có thể xảy ra trong các mô hình cho vay truyền thống.

Tóm lại, so với khoản vay truyền thống, khoản vay blockchain kết hợp tài sản vật chất có một số lợi thế then chốt, bao gồm khả năng tiếp cận quốc tế cao hơn, khả năng tiếp cận các công cụ tài chính tiền điện tử và quy trình ra quyết định dân chủ hơn. Những yếu tố này giúp cho việc cho vay trở nên toàn diện và minh bạch hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho một loạt các bên vay, đồng thời còn thúc đẩy tính ổn định của hệ sinh thái cho vay và giảm thiểu rủi ro.

Hạn chế của việc kết hợp tài sản thực với khoản vay trên chuỗi

Mặc dù các khoản vay blockchain kết hợp tài sản thực có nhiều ưu điểm so với các khoản vay truyền thống, nhưng cũng có một số hạn chế cần xem xét:

Đầu tiên, mặc dù công nghệ blockchain cung cấp một nền tảng minh bạch và không cần tin cậy, nhưng việc cho vay tài sản vật chất trên blockchain vẫn sẽ mang lại rủi ro tín dụng. Ngay cả khi tài sản có