Bitcoin 11.2 bin dolar yeni zirveye ulaştı: Doların zayıflığı ve kurumsal yatırımın iki kat etkisi

Bitcoin, bu sabah 112,000 dolar eşiğini aşarak tarihi en yüksek seviyesini yeniledi. Bu yükselişin arkasında, doların sürekli olarak zayıflaması, küresel likiditenin bol olması ve kurumsal sermayenin hızla girmesi gibi birçok faktörün ortak etkisi bulunuyor. Bu yazıda, Haziran ayından bu yana piyasa dinamiklerini gözden geçirecek, jeopolitik çatışmalar ve ekonomik verilerin riskli varlıklar üzerindeki etkisini analiz edecek ve Bitcoin'in bu yükselişteki benzersiz performansını ve gelecekteki yönünü tartışacağız.

Haziran Pazar İncelemesi

2025 Haziran ayında, piyasa ticaret belirsizliği, jeopolitik çatışmalar ve karmaşık ekonomik verilerle sarılmış durumda. Makro çevre zorlu olmasına rağmen, riskli varlıklar genel olarak bir sıçrama göstermiştir. ABD hisse senedi piyasası genel olarak yükselirken, Nasdaq 100 endeksi ve S&P 500 endeksi tarihî zirveye ulaşmıştır. Bitcoin, ay ortasında 100,000 doları bir süre aşsa da, ardından güçlü bir sıçrama yaparak aylık %2.84'lük bir artış kaydetmiştir. Buna karşın, genel kripto piyasa %2.03 düşmüş, Ethereum'un volatilitesi oldukça yüksek olmuş ve diğer ana akım varlıklara göre daha kötü bir performans sergileyerek %2.41'lik bir kayıp yaşamıştır.

Ayın başında piyasa duygusu genel olarak olumlu yönde, yatırımcılar makro veriler ve jeopolitik duruma karşı iyimser bir yanıt veriyor. ABD-Çin ticaret ilişkileri bir dönem gergin olsa da, iki ülke liderinin telefon görüşmesinin ardından bir miktar yumuşadı. Çin imalat sanayi satın alma yöneticisi endeksi 2022'den bu yana en düşük seviyeye geriledi ve Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü küresel büyüme beklentilerini bir kez daha düşürdü. ABD tarafında, ekonomik veriler karışık bir seyir izliyor: Tarım dışı istihdam verisi beklentilerin üzerinde, işsizlik oranı sabit kalıyor, ilk başvuruda bulunan işsizlik sigortası sayısı beklenmedik şekilde azalırken, perakende satışlarda bir düşüş gözlemleniyor. Haziran tüketici fiyat endeksi (CPI) bir kez daha beklentilerin altında kalarak enflasyonun düşeceği görüşünü pekiştiriyor. Fed, Haziran'daki FOMC toplantısında dördüncü kez faiz oranını sabit tutarak, enflasyon ve işgücü piyasası hakkında daha fazla net işarete ihtiyaç olduğunu belirtti.

Kripto pazar, Haziran ayında Trump ile Musk'ın vergi politikaları üzerine kamuya açık tartışmaları ve jeopolitik gerginliklerin kısa süreli artışı da dahil olmak üzere birkaç kısa süreli şok olayını yaşadı. Haziran ayının ikinci haftasında pazar baskı altında kalırken, Bitcoin piyasa duygusunun iyileşmesi ve kurumsal katılımın artmasıyla birlikte yükseldi. Haziran ayında Bitcoin ETF'sine toplam net akış 4 milyar doları aştı. Ethereum ise daha yüksek volatilite ve daha derin geri çekilme ile karşı karşıya kaldı, bunun kesin nedenleri ise henüz net değil. Aynı zamanda, kripto hazine stratejisi dikkat çekti, birçok şirket Bitcoin dışındaki varlıklara, ETH, SOL, BNB ve HYPE gibi, pozisyonlarını genişletmeye başladı ve bu stratejiye olan yüksek kabulü gösterdi.

Jeopolitik, Haziran ayının sonlarında ana odak haline geldi. 13 Haziran'da İsrail ile İran arasında savaş patlak verdi. İsrail'in İran nükleer tesislerine düzenlediği hava saldırıları ve İran'ın roket karşılığına rağmen, piyasa başlangıçta sakin kaldı. 21 Haziran'da ABD'nin üç İran nükleer tesisine hava saldırısı düzenlemesinin ardından, kripto varlık fiyatları önemli ölçüde düştü, ancak ABD borsa istikrarını korudu. Trump, 24 Haziran'da Katar'ın arabuluculuğunda bir ateşkes anlaşması açıkladı ve bu, piyasanın kısa vadeli panik halini hafifletti. Dağınık roket saldırıları olmaya devam etse de, ateşkesin ardından kripto piyasası kademeli olarak toparlandı ve altın ile petrol gibi geleneksel güvenli varlıklar geri çekildi; bu, piyasanın uzun vadeli çatışma konusundaki endişelerinin azaldığını yansıtıyor.

Bitcoin dışında çeşitlendirilmiş yapılandırma

2025 yılında beklenmedik bir trend, işletmelerin hızlı bir şekilde kripto varlık stratejilerini benimsemesi oldu; özellikle Haziran ayında bu trend belirgin bir şekilde hızlandı ve ilgili işletme sayısı neredeyse iki katına çıktı. İşlem hacmi açısından, Haziran ayında kripto varlık şirketlerinin aldıkları Bit'in ölçeği, ABD'deki spot Bitcoin ETF'sinin toplam net akışını (aylık 4 milyar dolar) aşmış durumda.

Bununla birlikte Bitcoin ve Ethereum hâlâ baskın olmasına rağmen, giderek daha fazla şirket SOL, BNB, TRX ve HYPE gibi daha geniş bir kripto varlık yelpazesini yapılandırmaya başladı ve bu, ana akım coinler dışında çeşitlendirme eğiliminin giderek arttığını gösteriyor. Verilere göre, şu anda onaylanmış 53 kripto fon şirketinden 36'sı BTC'ye odaklanırken, 5'i SOL yapılandırmış, 3'ü XRP yapılandırmış, 2'si ise sırasıyla ETH, BNB ve HYPE yapılandırmış ve ayrıca 1'i TRX, FET yapılandırmış ve kapsamlı bir altcoin yatırım portföyü bulunuyor.

Bu eğilimin devam etmesi bekleniyor, hem şirketlerin bu stratejiyi sürdürmeye devam etmesi hem de pazarın çoklu varlık dağılımını desteklemek için yeterli fon sağlamaya yönelik güçlü bir isteklilik sergilemesiyle.

Ancak, piyasa bu stratejiye olan güvenini yitirmeye başladı, özellikle bazı şirketlerin borç finansmanı yoluyla kripto varlık tahsisi yapması, potansiyel kaldıraç risklerine dikkat çekti. Şu anda yaygın olarak kullanılan, sıfır faizli veya düşük faizli dönüştürülebilir tahvillerdir; bu tür tahviller vadesi dolduğunda "içeride" (yani şirketin hisse fiyatı dönüşüm fiyatını aştığında, hisse senedine dönüştürmek ekonomik olarak avantajlı hale gelir) olursa, yatırımcılar bunları şirket hisselerine dönüştürme seçeneğine sahiptir. Ancak vade sonunda "dışarıda" olursa, şirketin ana parayı ve faizi nakit olarak ödemesi gerekir ki bu da likidite ve ödeme kabiliyeti konusunda endişelere yol açar. Bazı şirketler bile faiz ödemek için yeterli nakde sahip değildir.

Bu durumda şirketin genellikle dört tür yanıt seçeneği vardır:

1. Kripto varlıkları satmak, piyasa fiyatında aşağı yönlü baskı yaratabilir ve aynı varlıklara sahip diğer varlık şirketlerini etkileyebilir;
2. Yeni borç çıkararak eski borcu ödemek, yeniden finansman anlamına gelir;
3. Yeni hisse senetleri çıkararak finansman sağlamak, borçları ödemek veya varlık satın almak için kullanılır, bu yöntem daha az temerrüt riski taşır;
4. Eğer varlık değeri borçları ödemek için yeterli değilse, temerrüde düşme olasılığı vardır.

Şirketin sonunda hangi yolu seçeceği, vade sonunda piyasa koşullarına bağlı olacaktır. Genel olarak, yalnızca piyasanın izin vermesi durumunda, şirket sorunları yeniden finansman ile çözebilir.

Buna karşın, hisse senedi ihraç ederek kripto varlık edinme yöntemi daha az risklidir, çünkü borç içermemekte ve zorunlu geri ödeme yükümlülüğü oluşturmamaktadır; bu nedenle genel risk yapısı içinde piyasa tarafından daha kolay kabul edilmektedir.

4 Haziran'da yayımlanan rapora göre, mevcut piyasanın kaldıraç yapısına dair endişeleri belki de abartılmış durumda. Çoğu Bitcoin hazine şirketinin çıkardığı borç, 2027 Haziran ile 2028 Eylül arasında vadesi dolacak. Kripto sektöründe geçmişte yüksek kaldıraç nedeniyle sistemik riskler yaşanmış olsa da, şu anda bu tür borç yapıları acil bir tehdit oluşturmuyor. Ancak, gelecekte daha fazla şirketin bu stratejiyi benimsemesi ve daha kısa vadeli borç çıkarması durumunda, potansiyel riskler yavaş yavaş birikebilir.

Stabilcoin endüstrisi bir dönüm noktasına ulaşıyor

2025 Haziran'ı, iki büyük olayın etkisiyle stabil coin endüstrisinde önemli bir dönüm noktası haline gelecek: bir şirketin başarılı bir şekilde halka açılması ve ABD Senatosu'nun GENIUS Yasası'nı onaylaması, bu Amerika tarihindeki ilk kapsamlı stabil coin yasasıdır.

Dünyanın ikinci en büyük stablecoin ihraççısı olarak, bu şirket ABD'de halka arz edilen ilk yerel stablecoin şirketi haline geldi ve hisse fiyatı Haziran ayında %600'den fazla arttı. Bu kadar büyük bir artışın IPO fiyatlamasının muhtemelen düşük olduğunu gösterse de, daha önemlisi, yatırımcıların stablecoin'in gelecekteki altyapı rolüne olan kabulü önemli ölçüde arttı.

25 Haziran'da, GENIUS yasası Senato'da 68'e 30 oyla kabul edildi ve bu yasama, birkaç aylık prosedürel oylama ve siyasi mücadelenin ardından nihayet bir atılım sağladı. Bu, 8 Mayıs'ta son dakika ihtilafları nedeniyle gerçekleşen kritik prosedürel oylamanın başarısızlığı da dahil. Şu anda, bu yasa Tasarılar Meclisi'ne devredildi, bazı milletvekilleri bunun daha geniş kapsamlı CLARITY yasasına dahil edilmesini önerdi. Ancak, birleşme olasılığı belirsizliğini koruyor, özellikle başkanın açıkça karşı olduğunu belirtmesi bağlamında.

Regülasyonların teşvikiyle, şirketlerin stablecoin'e olan ilgisi artmaya devam ediyor. ABD perakende devleri kendi stablecoin'lerini çıkarmayı düşünürken; bazı ödeme şirketleri birden fazla kurumun stablecoin ürünlerini birleştirerek ekosistem desteğini daha da genişletiyor. Bu şirketler sadece stablecoin çıkarmakla kalmayıp, aynı zamanda dolaşım ölçeği ve gerçek kullanımlarda önde olmayı da umuyorlar. Sektörün ilgisi "çıkarılabilir mi" sorusundan "hayata geçirilebilir mi" sorusuna kaydı; stablecoin'in başarılı olup olmaması, gerçek ödeme senaryolarındaki nüfuz düzeyi ve kullanıcı kapsama alanına bağlı olacaktır.

Uluslararası alanda, bu eğilim de giderek yayılmakta. Örneğin, bir şirket Dubai'de sabit parası için düzenleyici izin aldı, Güney Kore Merkez Bankası da Kore Won'una sabitlenmiş bir stablecoin çıkarma konusunda araştırmalar yapıyor. Ancak şu anda Amerika'nın gelişimi en ileri seviyede.

Stabil coinler sadece bir başlangıçtır. Bunlar, geleneksel fiat paranın blockchain'e dahil edilmesinin ilk aşamasını temsil eder ve 7/24, hızlı bir şekilde etkileşim sağlayan bir altyapı dağıtımını gerçekleştirmiştir. Bir sonraki aşamanın odak noktası ise, öncelikle hisse senetlerinin tokenleştirilmesi olmak üzere, zincir üzerindeki finansal varlıkların dahil edilmesidir.

Bir ticaret platformu yakın zamanda Avrupa'da kullanıcılara 200 halka arz edilmiş hisse senedinin tokenleştirilmiş ticaret fonksiyonunu sunarak, kullanıcı taleplerini test etme ve yürütme kalitesinin pilot platformu haline geldi. Diğer bir borsa da Amerika'da benzer ürünlerin hayata geçirilmesi için ilgili düzenleyici izinleri arıyor. Bu erken denemeler, daha fazla geleneksel finansal ürünün zincir üzerinde yer almasına zemin hazırlıyor ve bir sonraki adımın özel krediler ve yapılandırılmış fonlar gibi varlık sınıflarını kapsaması bekleniyor.

Coğrafi çatışmaların piyasa üzerindeki etkisi sınırlıdır

13 Haziran 2025'te patlak veren İsrail-İran savaşı 12 gün sürdü. Küresel kamuoyunun dikkatini çekmesine rağmen, riskli varlıklar üzerindeki uzun vadeli etkisi sınırlı kalmıştır. Çatışmanın ilk döneminde, kripto piyasası ve hisse senedi piyasası ılımlı bir tepki vermiştir; ancak, 22 Haziran'da ABD hükümeti "Gece Yıldırım Operasyonu"nu başlatarak İran nükleer tesislerine hava saldırısı düzenledikten sonra, kripto varlık fiyatları önemli ölçüde düştü. 24 Haziran'da Katar ile ortak bir ateşkes anlaşması duyurulmasıyla birlikte, fiyatlar hızla toparlandı. Ay sonuna doğru hâlâ ara sıra roket saldırıları olsa da, savaş henüz resmi olarak sona ermemiştir; ancak piyasa genel olarak istikrarını geri kazanmıştır.

Bu süre zarfında, Bitcoin'in hareketi Amerikan borsasıyla paralel olarak yükseldi ve güvenli liman özelliği göstermedi. Nisan ve Mayıs aylarında Bitcoin'in ticaret tarifeleri ve küresel tahvil piyasasındaki gerginlik nedeniyle değer saklama varlığı olarak görülmesiyle karşılaştırıldığında, bu sefer daha çok riskli varlık mantığına yönelik. Bitcoin, altın ve genel kripto para piyasasından daha iyi performans gösterdi; bunun bir kısmı kurumların güçlü desteğine atfedilebilir. Bu destek, ETF'lerin aylık akışlarının 4 milyar dolara ulaşması, hazine şirketlerinin sürekli alım yapması ve egemen alım işaretlerinin ortaya çıkmasıyla gösteriyor. Bu, jeopolitik şokların Bitcoin üzerindeki etkisinin daha kısa süreli olduğunu gösteriyor.

Bu çatışma, piyasanın İran'daki yerel kripto altyapısına, özellikle Bitcoin madenciliğine yeniden odaklanmasına neden oldu. 2021 tahminlerine göre, dünya genelinde yaklaşık %4.5 oranında Bitcoin madenciliği İran'da gerçekleşiyor ve bu, esas olarak Rial ile ödenen düşük fiyatlı devlet sübvansiyonu elektriğine dayanıyor. Bitcoin'in yükseliş döngüsünde, bu yapı önemli kazançlar sağlıyor.

ABD'nin hava saldırılarının ardından, İran'daki bazı madenlerin zarar gördüğüne dair söylentiler var, bu da ağ hash oranının düşmesine neden oldu. Ancak kısa vadeli hash oranı dalgalanmaları genellikle blok zamanındaki farklılıklar veya veri gürültüsü tarafından daha fazla etkilenir, şu anda bu çatışmanın madencilik tesislerine sistematik bir zarar verdiğine dair net bir kanıt yok. Diğer bir olası açıklama, Doğu ABD ile Orta Batı'daki sıcak hava dalgasının madencilerin geçici olarak üretimi azaltmasına neden olmasıdır.

Altyapı dışında, bu çatışma ayrıca İran finansal sistemindeki kriptonun rolü hakkında tartışmalara yol açtı. Uzun zamandır, İran yüksek enflasyon, uluslararası yaptırımlar ve dolara karşı istikrarsız döviz kuru nedeniyle, sivil ve gri ekonominin büyük ölçüde kripto para birimlerini benimsemesine neden oldu.

Geçmiş veriler, 2024'te bir liderin suikastı sırasında ve birden fazla füze saldırısı sırasında, İran'ın kripto varlık çıkışında belirgin bir artış olduğunu göstermektedir.

Bitcoin ve TRON, İran'da her zaman ana kullanılan blockchain ağları olmuştur, özellikle stabilcoin transferleri için. Ancak bu çatışma sırasında, zincir üzerindeki stabilcoin ticareti ve hesaplama miktarında belirgin bir artış gözlemlenmemiştir, bu da genel kripto kullanım modelinin savaşın patlak vermesiyle değişmediğini göstermektedir; kısa vadeli sahiplerin zincir üzerindeki aktivitesi ise azalmıştır.

Zincir üzerindeki verilerde belirgin bir anomali gözlemlenmemesine rağmen, kripto endüstrisi bu çatışmada sembolik bir şekilde ortaya çıktı: İran'ın en büyük kripto borsası, savaş sırasında 90 milyon dolarlık bir siber saldırıya uğradı; saldırganlar İsrail'i destekleyen bir örgüt tarafından gerçekleştirildi ve cüzdan adresi aracılığıyla belirli bir örgüte karşı mesajlar bıraktı.