Stream Finance tạm ngừng gửi và rút tiền do sụp đổ, khoản lỗ khổng lồ 93 triệu USD gây ra khủng hoảng niềm tin Tài chính phi tập trung

Một ngôi sao DeFi từng được các nhà đầu tư ưa chuộng, đã đột ngột ngừng dịch vụ do một quỹ quản lý bên ngoài công bố khoản lỗ khổng lồ 93 triệu USD, khiến stablecoin XUSD của họ nhanh chóng mất giá hơn 60%, mở ra những lo ngại về rủi ro dưới vẻ hào nhoáng của tài chính phi tập trung.

Giao thức phái sinh DeFi Stream Finance đã bất ngờ thông báo vào ngày 3 tháng 11 rằng một nhà quản lý quỹ bên ngoài đã tiết lộ rằng quỹ Stream mà họ quản lý đã chịu khoản lỗ khổng lồ khoảng 93 triệu USD.

Tin tức vừa ra, thị trường náo loạn. Stream Finance ngay lập tức thực hiện các biện pháp khẩn cấp, thông báo ngừng tất cả các hoạt động gửi và rút tiền, và thuê văn phòng luật sư Perkins Coie LLP với Keith Miller và Joseph Cutler dẫn dắt cuộc điều tra toàn diện.

Trong khi đó, stablecoin Staked Stream USD (XUSD) đã nhanh chóng mất giá hơn 60%, từ 1 USD giảm xuống 0.5504 USD, gây ra tình trạng bán tháo hoảng loạn từ các nhà đầu tư nắm giữ.

01 Tổng quan sự kiện: Lỗ 93 triệu USD và phản ứng khẩn cấp

Vào ngày 3 tháng 11, Stream Finance đã phát hành thông báo trên nền tảng mạng xã hội X, chính thức mở ra giai đoạn khủng hoảng này. Thông báo cho biết, nhà quản lý quỹ bên ngoài phụ trách giám sát quỹ Stream đã công bố khoản lỗ tài sản khoảng 93 triệu USD.

Đối mặt với khoản lỗ lớn đột ngột, Stream Finance nhanh chóng khởi động cơ chế khẩn cấp:

• Tạm dừng toàn bộ dịch vụ: Ngay lập tức ngừng tất cả các giao dịch gửi và rút tiền, chờ đánh giá thêm về phạm vi và nguyên nhân thiệt hại.
• Khởi động cuộc điều tra: Thuê luật sư Keith Miller và Joseph Cutler từ văn phòng luật Perkins Coie LLP để thực hiện cuộc điều tra toàn diện về sự kiện.
• Bảo toàn tài sản: Khẩn cấp rút lại tất cả tài sản lưu động, giảm thiểu tổn thất thêm nếu có thể.

Stream Finance trong thông báo đã cam kết sẽ cập nhật thường xuyên tiến trình sự kiện, nhưng đối với nguyên nhân cụ thể và thời gian của việc thua lỗ, hiện tại vẫn chưa đưa ra giải thích rõ ràng.

02 Bối cảnh dự án: Từ cưng chiều của vốn đến rìa khủng hoảng

Stream Finance không phải là một cái tên vô danh. Vào tháng 4 năm 2024, nền tảng phái sinh tiền điện tử dựa trên Ethereum này đã từng nổi bật, thành công huy động được 1.5 triệu USD trong vòng gọi vốn hạt giống.

Vòng gọi vốn này được dẫn dắt bởi Polychain Capital, với sự tham gia của nhiều nhà đầu tư thiên thần, cho thấy sự công nhận của thị trường vốn đối với triển vọng của nó.

Stream Finance được đồng sáng lập bởi Diogenes Casares và Solal Afota, nhằm xây dựng một sàn giao dịch hợp đồng vĩnh viễn phi tập trung, thách thức các ông lớn trong ngành như dYdX.

Trong tầm nhìn của đội ngũ sáng lập, Stream Finance tập trung vào việc tối ưu hóa tỷ lệ phí vốn, coi đây là yếu tố cạnh tranh quan trọng hơn cả phí hoán đổi.

Ngay cả trong giai đoạn thử nghiệm, Stream Finance cũng thể hiện sức tăng trưởng mạnh mẽ, tổng giá trị bị khóa (TVL) đạt 5 triệu USD và đã thành công vượt qua giai đoạn thử nghiệm beta.

03 Phản ứng dây chuyền: XUSD Stablecoin nghiêm trọng mất giá

Biểu hiện trực tiếp nhất của cuộc khủng hoảng Stream Finance là sự mất giá nghiêm trọng của stablecoin XUSD.

Dữ liệu thị trường cho thấy, XUSD bắt đầu mất giá nghiêm trọng từ ngày 4 tháng 11, giảm khoảng 27.2% trong vòng 24 giờ.

Sau đó, tình hình tiếp tục xấu đi, mức độ mất giá mở rộng lên 62,1%, giá một lúc đã giảm xuống còn 0,5504 USD, thấp hơn nhiều so với mức 1 USD mà stablecoin nên có.

Công ty an ninh blockchain PeckShield đã sớm đưa ra cảnh báo, chỉ ra rằng Staked Stream USD (XUSD) đã mất peg khoảng 23%, nhưng lúc đó thị trường vẫn chưa nhận ra mức độ nghiêm trọng của vấn đề.

Việc XUSD bị mất giá nghiêm trọng không chỉ ảnh hưởng đến giá trị tài sản của người nắm giữ mà còn gây ra sự nghi ngờ về cơ chế thiết kế tài sản thế chấp stablecoin trong lĩnh vực Tài chính phi tập trung.

04 Bài học thị trường: Sự phơi bày rủi ro tập trung trong lĩnh vực Tài chính phi tập trung

Sự cố nổ tung của Stream Finance đã cung cấp nhiều bài học cho toàn ngành Tài chính phi tập trung (DeFi):

rủi ro CeFi

Có điều mỉa mai là, một giao thức tài chính phi tập trung lại rơi vào khủng hoảng do quyết định tập trung của các nhà quản lý quỹ bên ngoài. Điều này phơi bày “nghịch lý tập trung” phổ biến hiện nay trong lĩnh vực DeFi - mặc dù tuyên bố là phi tập trung, nhưng vẫn phụ thuộc vào các nhà quyết định và tổ chức tập trung ở những khâu quan trọng.

Thiếu minh bạch

Từ khi sự kiện xảy ra đến khi công bố, Stream Finance có sự thiếu hụt rõ ràng về độ minh bạch thông tin. Người dùng không thể kịp thời biết được tình trạng tài chính, cho đến khi thiệt hại đã hình thành mới được thông báo, điều này trái với nguyên tắc cơ bản về tính công khai và minh bạch của ngành công nghiệp blockchain.

Thiết kế thiếu sót của tài sản thế chấp

XUSD như một stablecoin thế chấp, đã nhanh chóng mất giá khi tài sản đảm bảo của nó (Quỹ Stream) gặp vấn đề, cho thấy cơ chế thế chấp và thiết kế đệm rủi ro của nó có khuyết điểm. Khi tài sản phía sau bị thua lỗ, người nắm giữ stablecoin sẽ chạy trốn một cách vội vàng, dẫn đến vòng xoáy tử thần.

Thiếu giám sát

Khác với tài chính truyền thống, lĩnh vực DeFi vẫn ở trong vùng xám về bảo vệ nhà đầu tư và giám sát quỹ. Khi xảy ra khoản lỗ 93 triệu USD, nhà đầu tư thiếu các kênh truy đòi hiệu quả và cơ chế bảo vệ.

05 Triển vọng tương lai: Xử lý khủng hoảng và tác động của ngành

Đối mặt với khủng hoảng, nhiệm vụ hàng đầu của Stream Finance là làm rõ phạm vi và trách nhiệm của tổn thất.

Kết quả điều tra của văn phòng luật sư Perkins Coie LLP sẽ rất quan trọng, không chỉ để xác định nguyên nhân thua lỗ mà còn để đánh giá xem có sự thiếu sót hoặc hành vi không đúng mực hay không.

Đối với Stream Finance, con đường sắp tới đầy thách thức:

• Khôi phục tài sản: Liệu có thể lấy lại một phần tài sản bị mất hay không sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến khả năng sống sót của dự án.
• Niềm tin của người dùng: Cách phục hồi lòng tin của người dùng là một thách thức khó khăn hơn so với việc xử lý các vấn đề kỹ thuật.
• Khôi phục hoạt động: Sau khi xử lý khủng hoảng một cách thỏa đáng, việc có thể từ từ phục hồi hoạt động kinh doanh vẫn còn chờ xem.

Sự kiện này cũng đã gióng lên hồi chuông cảnh báo cho toàn bộ ngành Tài chính phi tập trung:

• Quản lý rủi ro: Các dự án Tài chính phi tập trung cần thiết lập một khuôn khổ quản lý rủi ro và cơ chế lưu ký tài chính chặt chẽ hơn.
• Độ minh bạch: Tăng cường độ minh bạch trong quản lý quỹ và quyết định đầu tư, giúp người dùng nắm bắt kịp thời tình hình tài chính.
• Phi tập trung: Thực hiện đúng đắn ý tưởng phi tập trung, tránh rủi ro lỗi điểm đơn.

Kết luận

Sự sụp đổ của Stream Finance lại là một quả bom nặng cho thị trường tiền điện tử. Trong thế giới DeFi, mã nguồn mở không đồng nghĩa với việc rủi ro rõ ràng, và việc được điều khiển bởi thuật toán không có nghĩa là nhân tính bị vô hiệu.

XUSD Stablecoin trong khủng hoảng nhanh chóng “thoát neo” như viên đá tan chảy, trong khi niềm tin của nhà đầu tư như những quân domino đổ, khó có thể phục hồi ngay lập tức. Cảnh tượng này lại một lần nữa chứng minh sự thật tàn nhẫn của thị trường tiền điện tử – niềm tin là tài sản đắt giá nhất và cũng là hàng xa xỉ dễ vỡ nhất.